Een boer uit Odoorn die van zijn erf een klein smart grid heeft gemaakt en zijn overtollige elektriciteit laat verhandelen door online energiebedrijf Jules Energy krijgt steun van provincie Drenthe. Het project kan een subsidie tegemoet zien van ruim een ton en een voordelige lening voor hetzelfde bedrag.

Tijdo van der Zee
Energeia, 02 september 2015

Boer Jan Reinier de Jong vroeg bij de provincie een financiële tegemoetkoming van 40% van de kosten die hij maakt, omdat hij als pionier “wordt geconfronteerd met meer risico’s en kosten dan de toekomstige tweede gebruiker”, liet hij de provincie weten.

Gedeputeerde Staten (GS) hebben nu besloten om tegemoet te komen aan zijn wens en de helft van het gevraagde bedrag (EUR 105.075) als subsidie te verstrekken en de andere helft als lening op basis van dagrente, met zes hectare van De Jongs akkerland als onderpand. Mocht de proef mislukken en niet leiden tot een winstgevend product, dan wordt de lening omgezet in een subsidie. Boer de Jong is nog met zijn “huisbankier” de Rabobank in overleg over de financiering van het resterende investeringsbedrag.

Gedeputeerde Staten willen het initiatief ondersteunen met twee argumenten. Ten eerste de stimulering van PV-systemen boven de 100 kWp. “De proef moet aantonen dat de terugverdientijd van zonneprojecten groter dan 100 kWp, zonder aanvullende subsidie van de overheid, tot minder dan tien jaar kan worden teruggebracht.” Een tweede argument is de “verbetering van de economische situatie in de landbouw”.

Op het erf van aardappelteler Jan Reinier de Jong start binnenkort een proef waarbij een slimme batterij van 290 kWh binnenkort kan bepalen of de elektriciteit van de 310 kWp aan zonnepanelen moet worden opgeslagen in de batterij, gebruikt om de aardappels te koelen of moet worden verhandeld op de energiemarkt. In een eerder artikel over de proef bij Energeia werd gesproken over een batterij van 275 kWh en een piekvermogen van 275 kWp; onlangs is echter besloten het systeem wat groter te maken, zo laat De Jong weten.

De aansturing van de batterij gebeurt door algoritmes die zijn ontwikkeld door Jules Energy, een nieuw online energiebedrijf van Powerhouse-oprichter Rob van Leeuwen. In de constructie is Jules Energy officieel de energieleverancier. “De energiestromen en de geldstromen gaan over Jules Energie”, zo bevestigt Van Leeuwen.

In de praktijk vervaagt de relatie leverancier-klant enigszins, stelt Van Leeuwen. “Omdat we de stroom niet inkopen en verkopen. Wij verkopen de stroom voor de klant op de markten als een soort makelaar, er zit geen marge op de stroom die naar ons toe gaat. Alles wat we voor de klant uit de markt halen gaat rechtstreeks door naar de klant. De klant betaalt ons voor de dienst die we leveren.”

De financiële ondersteuning kan eventueel nog stranden bij de Provinciale Staten (PS). Beslissingen over bedragen hoger dan EUR 150.000 mogen GS namelijk niet nemen zonder ze aan de PS voor te leggen.

Powerhouse-oprichter in handel met batterijstroom

Een akkerbouwer uit het Drentse Odoorn die zijn daken vol heeft liggen met PV-panelen gaat zijn overtollige elektriciteit binnenkort verhandelen op de day ahead APX-markt en de onbalansmarkt. Jules Energy, het online energiehandelsbedrijf van Powerhouse-oprichter Rob van Leeuwen, zal de energiehandel voor de boer verzorgen.

Tijdo van der Zee
Energeia.nl, 24 augustus 2015

De boer, aardappelteler Jan Reinier de Jong, heeft momenteel PV-panelen met een opgesteld vermogen van 100 kWp op zijn daken liggen. Het systeem wordt binnenkort uitgebreid met nog eens 175 kWp. Een deel van deze panelen levert met een SDE+-vergoeding, een ander deel doet het zonder subsidie. Het gehele PV-systeem levert volgens Rob van Leeuwen straks genoeg energie op om lucratief mee te kunnen handelen op de APX en de onbalansmarkt. “De investering verdient zich in vijf tot zes jaar terug.”

Na anderhalf jaar uitgebreid testen, is nu alles bijna gereed om echt officieel te gaan draaien, laat De Jong weten. Zo heeft netbeheerder Enexis de haspels met dikkere stroomkabels naast het erf klaar liggen om in te graven, het transformatorhuisje is gemonteerd, de 3x80A-kleinverbruikersaansluiting is vervangen door een 400 kVA-aansluiting en bij het bedrijf Ateps in Helmond wordt de laatste hand gelegd aan de batterij die de elektriciteit tijdelijk kan opslaan. Begin oktober moet het systeem live gaan.

Hoe gaat het allemaal in zijn werk? De zonnepanelen van boer De Jong staan straks in verbinding met de in een container gebouwde lithium ion-batterij van 275 kWh. Op zijn beurt is de container via internet verbonden met het nieuwe handelsplatform van Jules Energy. Op basis van weersvoorspellingen en andere parameters wordt een dag van tevoren aan de APX doorgegeven hoeveel elektriciteit op welk moment en tegen welke prijs bij de boer beschikbaar zal zijn, dan wel moet worden aangekocht. De mismatch tussen de verwachte capaciteit en het werkelijke aanbod op de dag zelf, kan ‘boetes’ opleveren van Tennet op de onbalansmarkt of juist mogelijkheden scheppen om wat extra’s te kunnen verkopen. Jules Energy is geen programmaverantwoordelijke partij, maar heeft daarvoor een contract met PVNed, dat bijvoorbeeld ook handelt voor energiebedrijven als Eneco en Delta –die overigens ieder 50% van de aandelen in PVNed Holding bezitten.

Uitschieters
Een algoritme bepaalt geheel automatisch wanneer moet worden verkocht, wanneer het slimmer is om de batterij op te laden, of wanneer het juist verstandiger is om bijvoorbeeld de stroom te gebruiken om de aardappelloods te koelen. Van Leeuwen gaat er van uit dat boer De Jong vanaf oktober kan rekenen op een gemiddelde kWh-terugleverprijs van EUR 0,10 tot EUR 0,11. De Jong heeft in de testfase gezien dat er flinke uitschieters zijn. “We hebben op tijden een kWh tegen een kwartje kunnen leveren. En we hebben ook al negatieve inkoopprijzen meegemaakt van EUR -0,01. Maar op die uitschieters moeten we ons natuurlijk niet blindstaren”, zegt hij.

Rob van Leeuwen is geen vreemde in de energiehandel. Met zijn voormalige bedrijven Darset BV en Jortech BV ontwikkelde hij Powerhouse, een energiehandelsplatform voor de WKK’s van tuinders en E-man, een energiemanagementsysteem voor in de tuinbouw. Ook leverde hij de software voor het handelsplatform voor tuinders dat Nuon in 2010 lanceerde. Jules Energy was de afgelopen jaren vooral actief in Groot-Brittannië. Maar nu is Van Leeuwen dus weer terug in Nederland met een nieuwe dienst die bedoeld is voor iedere agrariër of andere ondernemer die op uurbasis een duurzame energieproductie heeft van tenminste 100 kWh. “Eigenlijk is 250 kWh de ondergrens, want met 100 kWh heb je een terugverdientijd van 15 jaar”, stelt hij, “en 1 MW zou natuurlijk nog wat beter zijn. Bij kleinere hoeveelheden wordt de batterij namelijk relatief steeds duurder”.

Aardappelboer De Jong heeft voor zijn project inmiddels een subsidieaanvraag lopen bij de provincie Drenthe. Daarover nemen Gedeputeerde Staten halverwege volgende maand een beslissing. Is die subsidie nodig om de businesscase rond te maken? Dat valt zo één twee drie niet te zeggen, meent De Jong. Maar welkom zou een financiële tegemoetkoming zeker zijn, gezien de investeringen van EUR 150.000 die hij inmiddels deed in testbatterijen en andere opstellingen. De Jong: “Het is erg innovatief. We zijn echt met iets unieks bezig. Ik nodig collega landbouwers dan ook uit om een kijkje bij ons te komen nemen.”

En Jules Energy? Dat ziet het aantal aangesloten boeren natuurlijk ook graag groeien. En mochten er genoeg klanten zijn -tenminste 200- dan ligt er wellicht zelfs een rol als aggregator voor noodvermogen in het verschiet, zegt Van Leeuwen. “Batterijen kunnen heel snel leveren. Wij zouden daarom gaan voor de eerste vijf minuten van benodigd noodvermogen. En het mooie is dat die eerste minuten ook het duurste zijn.”