De spanningen in de multiculturele samenleving vormen voor journalisten een onuitputtelijke bron. De redactie van het Amsterdams Stadsblad kon er in ieder geval met gemak wekelijks een krant mee vullen, als we dat gewild hadden. Regelmatig discussieerden we over in hoeverre we ons moesten laten meeslepen in wederzijdse moddergooierijen, want het gevaar bestaat dat een redactie meewerkt aan polarisering. Een aantal issues op een rijtje.

Ik ben geen fan van de PVV, maar het is een legale organisatie en dient in het democratisch bestel net zo behandeld te worden als iedere andere partij. In een poging de ‘ontevreden autochtone Amsterdammers’ in kaart te brengen hanteerde de gemeente stemgedrag als één van de criteria. Waar veel PVV-stemmers woonden, onder meer in Noord en Osdorp, zou een plan ontwikkeld worden om de bewoners te engageren. Ik kwam hier achter en belde Tweede Kamerlid Hero Brinkman. Die was zo gepikeerd dat hij besloot kamervragen te stellen. Nu doet de PVV dat redelijk vaak, maar toch. Een week later belde de kersverse en aimabele stadsregisseur sociale cohesie Arthur Verdellen me op om zijn verontschuldigingen aan te bieden. Die had ik niet nodig en ik vond het dan ook een vreemde geste. Niet lang daarna werd Verdellen van zijn taak ontheven. De nieuwe regisseur sociale cohesie is Henk van Waveren, jarenlang stadsdeelvoorzitter van De Baarsjes en aanjager van de Westermoskee. Ik vermoed dat hij het langer volhoudt dan Verdellen, die zich beter thuisvoelt in de woningbouw. Link 1, 2, en 3, verwijzen naar artikelen over deze episode.

Soms is de multiculturele samenleving zo verkrampt, dat ze van gekkigheid niet meer weet hoe te handelen. Dat gebeurde in Oud-West, waar een oudere homo jarenlang getreiterd was door Marokkaanse jochies. Na ingrijpen van hogerhand en verschillende gesprekken kon de man eindelijk weer normaal leven. Hij was zo blij dat hij een feestje organiseerde voor de hele buurt. Ik wilde hem daar over spreken, maar het feestcomité stond dat niet toe. Media-aandacht zou Marokkanen kunnen weerhouden op het feestje te komen, zo redeneerde het comité. Het artikel staat hier. Ik berichtte uiteindelijk niet over het feest, maar juist over de verkramptheid bij het comité. De homofiele heer belde later op. ‘Buurthomo; ik vind het een geuzennaam’, zei hij. Het artikel werd zowel besproken op een Marokkanenforum als op een Pim Fortuynsite.

Mensen gingen ook de straat op voor en tegen Wilders. Met mijn collega’s Johan Vogels en Dorèndel Overmars maakte ik verschillende reportages (1, 2, 3). De verbetenheid en actiebereidheid in beide kampen was groot. In De Baarsjes protesteerden neonazi’s tegen de tijdelijke verplaatsing van een verzetsmonument, het Witte Kruis, wegens de bouw van de Westermoskee. Die demo bracht een nog veel grotere tegendemonstratie op de been van antifascisten en anarchisten. Omdat de ook massaal aanwezige politie en ME de neonazi’s al snel geïsoleerd had, richtte de woede van de tegendemonstranten zich tegen de politie. Die voerde verschillende charges uit. Het duurde enkele uren voor de rust weergekeerd was in de buurt. Uiterst links en uiterst rechts, zo bleek maar weer, lijken verdomd veel op elkaar. Beide missen tolerantie.

En dan was er bouw van de hierbovengenoemde Westermoskee. Was het alleen een moskee, dan had ie er misschien al gestaan, een kleintje dan. Maar de gemeente maakte het tot instrument ten behoeve van de integratie van moslims in de maatschappij. Dat leverde schitterende bouwplannen en maatschappelijke vergezichten op, maar het bracht het project in politiek té gevoelig vaarwater. Hier was namelijk het concept scheiding kerk en staat in het geding. Zowel vóór als tegenstanders van de Westermoskee gebruikten dit concept op zeker moment ter ondersteuning van hun posities. Nu de poldermoskee is gebouwd, zal de Westermoskee er waarschijnlijk nooit meer komen. Ik vind dat jammer. In Parijs, net achter de hortus botanicus, staat een oude, behoorlijk grote, moskee, waar je ook heerlijk kan eten, drinken en chillen. Zo mooi! Als moslim zou ik er trots op zijn en als Amsterdammer wens ik ook zo’n instituut. Ik berichtte regelmatig (zie bijv. hier) over de Westermoskee en schreef er zelfs eens een opinieartikel over.

Ah, Amsterdam! Heerlijke stad.

Ik snap dat rechercheurs zoveel mogelijk middelen in willen zetten om de dader van misdrijf op te sporen. Het struinen door DNA- en vingerafdrukdatabanken kan hier bij horen. En dat een agent eens wil kijken in de archieven van zijn Duitse, Belgische of andere Europese collega’s, dat begrijp ik ook. Maar wat mij betreft zijn de recente Europese afspraken (Verdrag van Prüm) hierover wel erg makkelijk genomen. Want ik ben niet overtuigd van de bescherming van onze privacy, van een deugdelijke democratische controle en van de technische volmaaktheid van het systeem. Hierover schrijf ik in het komende nummer van Perron E, dat 20 september verschijnt. Drie dagen later is er in Felix Meritis een debat over Europese privacy, onder meer met de Europese Toezichthouder op de Bescherming van Persoonsgegevens, Peter Hustinx. (artikel)