Als er één schaap over de dam is, volgen er meer. Eind vorig jaar besloot Hulst om als eerste Zeeuwse gemeente precariobelasting op kabels, buizen en leidingen te gaan innen. Deze week werd duidelijk dat Terneuzen in 2016 waarschijnlijk zal volgen. In nog eens tenminste acht van de in totaal dertien Zeeuwse gemeenten wordt hier serieus over nagedacht.

Tot begin vorig jaar werden alleen energienetbeheerders Liander en Stedin geconfronteerd met deze kabeltaks. De overige netbeheerders waren er tot dan toe van gevrijwaard. Maar daar is dus verandering in gekomen, in ieder geval voor netbeheerder DNWB.

In de ontwerpbegroting voor 2016 van Terneuzen wordt melding gemaakt van precariobelasting op kabels, buizen en leidingen, die EUR 1,44 mln op moet leveren. De gemeenteraad moet nog wel over deze begroting vergaderen en neemt op 12 november een beslissing.

Het plan voor deze kabeltaks in Terneuzen kwam in een stroomversnelling toen eind vorig jaar buurgemeente Hulst op basis van een rapport van adviesbureau ANG als eerste Zeeuwse gemeente (waterschap Scheldestromen deed dit al) besloot om Delta te belasten voor hun ondergrondse leidingenwerk. De plannen van Hulst kosten Delta’s energienetbeheerder DNWB jaarlijks EUR 530.000, Delta’s waterbedrijf Evides zal voor zijn waterleidingen jaarlijks een factuur van EUR 230.000 op de mat krijgen.

Terneuzen nam ook een adviesbureau in de arm. Het Wijchense Involon werd in mei ingeschakeld om de mogelijkheden te onderzoeken van een kabeltaks. Mede door dit onderzoek heeft de gemeente nu besloten dat ze vanaf 2016 jaarlijks EUR 1,44 mln ophalen bij DNWB en Evides, waarbij beide per strekkende meter in gelijke mate worden belast. Dit bedrag staat gelijk aan het dividend dat de gemeente tot 2013 als aandeelhouder van Delta uitgekeerd kreeg. Omdat Delta hiermee gestopt is, heeft Terneuzen een gat te vullen.

Omdat DNWB de belasting doorberekent aan alle 200.000 aangeslotenen in het verzorgingsgebied, betalen inwoners van andere gemeenten mee aan de heffing in Hulst. Dat betekent een heffing per aansluiting van EUR 2,65. In de discussies over wel of niet invoeren speelde dit element een grote rol: als wij dit niet doen, dan betalen we wel voor Hulst, terwijl wij er niet beter van worden. Wethouder Frank van Hulle van Terneuzen laat tegen Energeia weten dat dit voor zijn gemeente inderdaad een overweging was.

Het ziet er naar uit dat Delta nog wel meer belasting te verstouwen krijgt de komende jaren. In juli maakte adviesbureau ANG -dat dus eerder de Zeeuwse ‘kabeltakspionier’ Hulst adviseerde- bekend ook rapporten over de problematiek op te gaan stellen voor Middelburg, Vlissingen, Schouwen Duiveland, Goes, Kapelle, Reimerswaal, Borsele en Tholen. Dan blijven nog drie gemeenten over, namelijk Veere, Sluis en Noord-Beveland. In deze gemeenten wordt wel over het onderwerp gesproken, maar de precieze stand van zaken is niet helemaal helder. Involon, dat dit jaar Terneuzen adviseerde, wil niets loslaten over een eventuele adviesrol bij deze laatste drie Zeeuwse gemeenten.

Delta-woordvoerder Marieke de Wild laat weten dat inderdaad al heel wat Zeeuwse gemeenten om informatie hebben gevraagd naar het aantal meter kabels en leidingen dat binnen hun gemeentegrenzen ligt. “Van ons hoeft deze belastingheffing niet. Gemeenten mogen dit doen, maar uiteindelijk komt die via onze tarieven toch weer bij de burger terecht.”

Netbeheer Nederland ziet al langer een stijging van het aantal gemeenten die netbeheerders aanslaan voor precariobelasting. Dat terwijl er al zeker een decennium over het afschaffen van deze belasting wordt gediscussieerd. In juni nog publiceerde de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) het rapport ‘Bepalen betekent bepalen’van de commissie Financiële Ruimte voor Gemeenten (onder leiding van Alexander Rinnooy Kan) met daarin aanbevelingen voor de herziening van gemeentelijke belastingen.

Daarin stond ook als aanbeveling om de leidingprecario op te heffen. Het rapport was bedoeld als inbreng voor een algemene herziening van het belastingstelsel waar de regering aan werkt. In dat herziene stelstel zouden gemeentes meer ruimte krijgen om hun lokale belastinggebied te verruimen, en in ‘ruil’ daarvoor zouden gemeentes dus kabel- en leidingprecario afschaffen. Maar het kabinet heeft deze herziening vooralsnog echter op de lange baan geschoven, waardoor er ook geen verdere stappen zijn gezet in de plannen voor een mogelijke precario-afschaffing.

Energeia, 30 september 2015