De energiebedrijven Raedthuys Pure Energie en de Deventer Energie Coöperatie (Dec) hebben een slagschaduwregeling getroffen voor bedrijven die last hebben van de twee windturbines langs de snelweg A1 ten zuiden van Deventer. Als bedrijven in een jaar meer dan 10 uur last hebben van de schaduw, schakelen de turbines uit. Voor woningen gelden al wettelijke normen voor slagschaduw. Voor bedrijventerreinen zijn die er niet. “Dit zien wij als goed nabuurschap.”

De wettelijke norm voor woningen is 6 uur slagschaduw per jaar. Dat is eigenlijk een versimpeling van een iets lastiger rekensom, want die gaat uit van slagschaduw die gemiddeld meer dan 17 dagen per jaar gedurende meer dan 20 minuten per dag kan optreden. In Deventer maken ze het zich niet zo moeilijk. “Wij laten gewoon een tellertje lopen. Als we boven de 10 uur uitkomen, stoppen we de turbine. En we laten hem weer lopen als de zon weg is”, zegt Raedthuys-manager Arthur Vermeulen.

De twee Enercon E-92-turbines, met een gezamenlijk vermogen van 4,7 MW, zijn sinds vorig jaar operationeel. Maar al snel bleek dat veel bedrijven last hadden van de schaduw van de voorbijflitsende wieken. Een enquête van ondernemerscollectief Bedrijvenparkmanagement wees in mei dit jaar uit dat 20 van de 105 bedrijven op de industrieterreinen Hanzepark en Kloosterlanden hinder ondervonden. “Voor bedrijventerreinen zijn er geen normen voor slagschaduw”, zegt Vermeulen, “je wordt er geacht wat hinder van elkaar te dulden.” Vermeulen zegt dat Raedthuys en Dec in eerste instantie geen rekening hadden gehouden met eventuele schaduwoverlast. “Maar ik kan me er alles bij voorstellen. Vooral bij kantoren met veel ramen, waar mensen achter hun bureau zitten, kan het geflikker van het licht vervelend zijn.”

Een aantal gesprekken verder is er nu een compromis gevonden. Na 10 uur slagschaduw schakelen de turbines uit. “Dat is een compromis tussen 6 uur en helemaal geen regeling”, zegt Vermeulen. Of een pand wel of geen last heeft van slagschaduw wordt niet gemeten maar berekend. Vermeulen: “Dat is een kwestie van astronomie en meetkunde: op welke gevels, op welke uren van de dag en met welke zonnestand valt de schaduw op het pand?” Die gegevens worden ingevoerd in de besturingsset van de windturbines. Een lichtmeter kan vervolgens meten wanneer de zon schijnt. De slagschaduwregeling kan van start gaan als alles goed is ingeregeld, wat naar verwachting enkele weken duurt.

Uiteraard hangt het af van de weersomstandigheden of en hoeveel Raedthuys en Dec er bij inschieten. Voor nu gaat Raedthuys uit van een omzetderving van “enkele tienden van procenten”, die je kennelijk over moet hebben voor “goed nabuurschap”.

En schept dit een precedent voor andere bedrijventerreinen? Vermeulen: “Daar hebben wij natuurlijk wel over nagedacht. Wij weten nu niet of we al snel met een volgend geval te maken krijgen. Maar je kan je ogen niet voor deze problematiek sluiten. Dit is voor ons het eerste bedrijventerrein waar we meerdere klachten ontvingen. Deze regeling wordt niet standaard onze norm. We gaan het van situatie tot situatie bekijken.”

Vanuit de gedragscode voor wind op land is bepaald dat windparkexploitanten budget (EUR 0,50 per MWh) reserveren voor het creëren van draagvlak. Maar van dat potje maken Raedthuys en Dec in Deventer geen gebruik. Vermeulen: “Dit is een ‘pre-gedragscode’ project.”

© 2017 Energeia. Alle rechten voorbehouden.

• Tijdo van der Zee
• 11 november 2016
• Energeia