In: Energeia, 8 juli, 2015

In het Gelderse Eerbeek is de aanleg begonnen van een drie kilometer lange waterleiding en gasleiding van afvalwaterzuiveringsinstallatie IWE naar papierfabriek DS Smith Paper. Het biogas en het schone industriewater kunnen worden gebruikt in het productieproces van de fabriek. Het Alliander-plan om het biogas te gebruiken in honderden vakantiewoningen is daarmee -voorlopig in ieder geval- van de baan.

IWE staat voor Industriewater Eerbeek. Het bedrijf is een samenwerkingsverband van drie papierfabrieken in de buurt, te weten DS Smith Paper en verder Papierfabriek ‘Coldenhove’ en Mayr-Melnhof Eerbeek. IWE verwerkt het afvalwater dat bij de productie van papier vrijkomt. Bij het zuiveren van het water wordt jaarlijks tussen de 3,5 en 5 miljoen kuub aardgasequivalenten biogas geproduceerd, dat IWE nu nog verbrandt in twee MTU-gasturbines, die er elektriciteit van maken. “Maar hier gaat veel energie verloren. Als ik een rendement haal van 35% mag ik blij zijn. De rest vliegt als warmte de lucht in”, zegt IWE-directeur Walter Hulshof.

Met Alliander Duurzame Gebiedsontwikkeling (DGO) en Atag werd in 2013 het plan opgevat om het biogas een ‘Bionet’ in te sturen. Op dat net zouden dan driehonderd tot vierhonderd vakantiewoningen kunnen worden aangesloten, die met het biogas overweg kunnen door het te verstoken in speciaal gefabriceerde Atag-multigasketels. Maar veel verder dan een proefopstelling van een mengstation van Alliander op het terrein van IWE is dit plan niet gekomen. “Bij duurzame energie moet je altijd voor de goedkoopste optie gaan. Dat is in dit geval de papierfabriek”, zegt Hulshof daarover. “Daar komt bij dat DS Smith Paper het biogas altijd kan gebruiken, in tegenstelling tot de woningen. Als het biogas naar woningen geleid had moeten worden, zou er dus onder meer geïnvesteerd moeten worden in een duur distributienet en opslagfaciliteiten.”

Voor Hulshof zelf is de biogas-component van het leidingentracé minder interessant dan de waterleiding, die jaarlijks 1,7 miljoen kuub zal transporteren, want hier wordt gebruik gemaakt van een reinigingstechniek die in eigen huis ontwikkeld is. “Het IWE-procedé”, noemt Hulshof het en hij heeft er zelfs patent op aangevraagd. Zonder precies uit de doeken te doen hoe het werkt legt hij uit dat de installatie bestaat uit vijf in serie geschakelde tanks van ieder een inhoud van 250 kuub. Het kalkhoudende water kan daarin zonder toevoeging van kalkmelk of natronloog voldoende ontkalkt worden om weer gebruikt te worden in de papierfabriek. “Uniek in de wereld. Heel spannend vind ik dit”, zegt Hulshof. “En er zit hier ook nog een energetische component aan. Want DS Smith Paper krijgt van ons water aangeleverd op hogere temperatuur dan die van grondwater. Dat scheelt enorm bij het droogproces van de papiermachine.”

Aanleg van zowel de waterleiding als de gasleiding wordt verzorgd door Alliander. De gasleiding blijft eigendom en in beheer van Alliander. Voor de waterleiding geldt een terugkoopregeling. Alliander begeeft zich met deze waterleiding op vreemd terrein. Dat klopt, zegt Alliander in een reactie. “We leggen zowel de waterleiding als de biogasleiding aan. Door dit gecombineerd te doen, besparen we onder anderen op de graafkosten. Bovendien blijft zo de eventuele overlast voor de omgeving zeer beperkt.”