Categorie archief: Ondernemen en financieel

Uitbesteding energiebeheer Rotterdamse zwembaden met gesloten beurs

De negen Rotterdamse zwembaden besparen de komende 10 jaar 30% op hun energierekening. Maatregelen als WKK’s en kierafdichting moeten hiervoor zorgen. De investeringen kosten de gemeente Rotterdam niets; die worden namelijk gedaan door Strukton. Maar de financiële besparingen als gevolg van die investeringen, die zijn ook voor het bouw- en installatiebedrijf. Een overeenkomst met gesloten beurs dus, en één van de eerste grootschalige Esco-contracten in Nederland, die deze week van start ging.

Door Tijdo van der Zee, in Energeia, april 2011

 

“Strukton steekt de besparing in zijn zak en het kost ons niets. Dat is het idee”, zo legt de Rotterdamse gemeentewoordvoerder Karín Fraai in het kort het concept uit. Vorig jaar kondigde Rotterdam de aanbesteding aan en toen al maakte de gemeente duidelijk dat dat door middel van een Energy Service Company-contract (Esco) zou gebeuren. Het begrip Esco is in Nederland nog tamelijk onbeproefd, maar kan in landen als Groot-Brittannië en Amerika al een succesverhaal genoemd worden.

Daar werd ook het in Rotterdam gehanteerde ‘Building Retrofit-concept’ ontwikkeld door het Clinton Climate Initiative, dat hierin ook als partner en klankbord fungeert voor de gemeente Rotterdam. Dergelijke contracten hebben noodzakelijkerwijs een lange looptijd, zodat de Esco zijn investeringen terug kan verdienen. Annemarie Hoogendoorn, woordvoerder van Strukton, geeft wel aan dat het bedrijf na initiële investeringen niet op zijn lauweren kan gaan rusten: “In het contract staat dat wij door moeten blijven innoveren. Nieuwe technieken zullen de komende tien jaar dus telkens verouderde technieken vervangen.”

Strukton won de aanbesteding waaraan in totaal elf bedrijven meededen. In de laatste ronde bleven daar drie van over, die in een zogenaamde ‘concurrentiegerichte dialoog’ de gunst van Rotterdam probeerden te winnen. Strukton had nog geen ervaring met Esco’s en richtte er inderhaast eentje op. Hierin krijgt ook het bedrijf Hellebrekers Technieken een rol als onderaannemer. “Zij hebben namelijk verstand van zwembaden”, zegt Hoogendoorn. Zij vervolgt: “Wij waren erg gretig in deze aanbesteding. We beseffen goed dat dit een begin is van een veel grotere uitrol van deze vorm van contractering.”

Strukton investeert in energiebesparende maatregelen, maar zal daarnaast ook het beheer en onderhoud op zich nemen van de zwembaden, en zich ontfermen over de waterkwaliteit. Voorbeelden van energiebesparende maatregelen die worden genomen zijn Eco-verlichting, warmtekrachtkoppeling, warmtepompen, optimaliseren van ketels, frequentieregelaars, afdichten van glijbanen, aanwezigheidsdetectie, afdekken van zwembadbassins, toepassen van gebouwbeheersystemen en automatisch legionellabeheer.

De lucht- en waterkwaliteit wordt verbeterd door het verlagen van het gebonden chloorgehalte, waardoor kan de waterkwaliteit met minder chemicaliën worden gerealiseerd. Een bijkomend voordeel is dat het zwembadwater minder hoeft te worden ververst. Dit bespaart naast water ook energie omdat minder water hoeft te worden opgewarmd. Verwacht wordt verder dat de investeringen in nieuwe systemen voor lagere onderhoudskosten zullen zorgen.

Rotterdam start met de zwembaden omdat dit grootverbruikers zijn van energie en water. Doel is om op termijn al het gemeentelijk maatschappelijk vastgoed, bestaande uit 1.500 gebouwen, door middel van Esco’s duurzaam te maken. Naast zwembaden gaat het hierbij onder meer om sporthallen, scholen, musea en theaters.

Vergister Schiermonnikoog loopt vast op glycerine

Er komt voorlopig geen co-vergister op het eiland Schiermonnikoog. Coalitiepartijen Ons Belang en D10 van de gemeente Schiermonnikoog willen het voormalige Omrin-terrein, waar de vergister gepland is, niet verkopen. Struikelblok blijkt de aanvoer van glycerine van het vasteland.

Zes boeren op het Waddeneiland willen al jaren een mestvergister bouwen, die jaarlijks 2 mln kuub groen gas zou kunnen produceren, ofwel 80% van de aardgasbehoefte van het eiland. In 2009 kwamen zij met de gemeente overeen dat zij het voormalige Omrin-terrein konden overnemen om daar de installatie neer te zetten. Lees verder Vergister Schiermonnikoog loopt vast op glycerine

Zonnebedrijf Bigsolar speelt in ‘andere league’

De naam zegt eigenlijk alles. Bigsolar, een nieuw Amsterdams zonnebedrijf, wil grootschalig inzetten op leaseconstructies voor zonnepanelen op particuliere daken. “Alleen door op grote schaal te werken profiteren we van essentiële inkoopvoordelen en kunnen we investeerders aan ons binden.” Dat zegt Philip Elias, de nieuwe directeur van het zes man tellende bedrijf, donderdag tegen Energeia.

Elias is geen onbekende in de solarwereld. Tot vorig jaar was hij manager bij de inmiddels ter zielen gegane distributeur Sunconnex. Oprichter en eigenaar van Bigsolar is mediaondernemer Maarten van den Biggelaar, die eerder onder meer Quote en Veronica Nieuws Radio oprichtte. Van den Biggelaar en Elias liepen elkaar enige tijd terug “tegen het lijf”, aldus Eias, waarna het duo begon te sleutelen aan het leaseconcept.
Lees verder Zonnebedrijf Bigsolar speelt in ‘andere league’

Nederlandse havens maken zich klaar voor komst offshore windparken

Nederlandse Noordzeehavens zien brood in de komst van nieuwe windparken op zee. Kades worden versterkt en havens uitgediept. En in glanzende brochures worden toekomstige klanten verleid met unique selling points. 

In de haven van IJmuiden werden vorige week drie nieuwe aanmeerplekken voor bemanningsschepen voor offshore windparken in gebruik genomen. De drie boatlandings hebben ieder een zwenkkraan om gereedschap aan boord te hijsen dat het personeel van Eneco en Vestas nodig heeft bij het Amalia-windpark en straks ook bij het windpark Luchterduinen.

Het was maar een klein nieuwsbericht van AYOP, het offshore samenwerkingsverband van de havens van IJmuiden en Amsterdam, maar het was tekenend voor de ambitie. “Het besluit van Minister Kamp om drie grote gebieden aan te wijzen voor offshore windmolenparken is goed ontvangen in IJmuiden”, zo meldt AYOP. Critici wijzen op de zeesluizen als beperkende factor in deze havenregio, maar AYOP wuift die weg en presenteert aan nieuwe klanten het ‘dienbladconcept’, waarin IJmuiden en Amsterdam elkaars tekortkomingen aanvullen. “De ideale one-stop-shop voor offshore wind.”
Lees verder Nederlandse havens maken zich klaar voor komst offshore windparken

Nieuwe stoomdeal met Essent mislukt: Attero steekt EUR 100 mln in eigen turbine

Attero en Essent hebben geen overeenstemming kunnen bereiken over de verlenging van het contract over de levering van stoom van de afvalcentrale van Attero naar de WKC van Moerdijk. Attero wil nu voor EUR 100 mln zelf een stoomturbine installeren die vanaf 2017 elektriciteit kan leveren. Essent reageert teleurgesteld.

AZN Moerdijk van Attero en de daarnaast gelegen WKC Moerdijk I van Essent zijn al vanaf 1997 (toen Attero nog onderdeel was van Essent) verbonden met een stoomleiding die hogedrukstoom met een druk van 100 bar en 400 graden Celsius vervoert die in de WKC wordt omgezet in elektriciteit. Dat contract loopt door tot eind 2017. “We hebben over verlenging van het contract geen overeenstemming kunnen bereiken”, zegt Attero-woordvoerder Léon Dirrix, die verder hierover geen details wil prijsgeven.
Lees verder Nieuwe stoomdeal met Essent mislukt: Attero steekt EUR 100 mln in eigen turbine

‘Bankierseed kan werknemers emanciperen’

De bankierseed die vanaf 1 januari gaat gelden in de financiële sector geeft medewerkers de mogelijkheid kritische vragen te stellen aan het bestuur van financiële bedrijven.

“Financiële instellingen zijn vaak autoritaire organisaties. Maar als bestuurders de bankierseed hebben ondertekend, kunnen medewerkers daar naar wijzen als ze het niet eens zijn met onethische beslissingen in de top. Het stelt ze in de gelegenheid dilemma’s aan te kaarten.” Dat zegt Hans Ludo van Mierlo, ‘geestelijk vader’ van de bankierseed vrijdag tegen NUzakelijk.

Lees verder ‘Bankierseed kan werknemers emanciperen’

Pottenbakker haalt winst uit slimme inkoop

Potten bakken is een energie-intensief proces. Newland Pottery houdt grip op deze kostenpost met Nuon Herprijs. “Winst maak je tegenwoordig vooral aan de inkoopkant.”

Bij Newland Pottery in Lelystad rollen wekelijks zo’n 30.000 bloempotten van de band. De zachte klei wordt in ronde staven van ongeveer een meter lengte aangevoerd uit Duitsland. Een machine snijdt die in kleinere stukken en perst ze in een mal tot de gewenste vorm.

Lees verder Pottenbakker haalt winst uit slimme inkoop

Typhoon Capital knipt Bard op in ‘stopcontact’ en ‘windmolenpark’

Wie wil investeren in de offshore windmolenparken van Bard, krijgt een keuzemenu voorgeschoteld. Al naar gelang je voorkeuren kan je je geld steken in het windmolenpark, in het hoogspanningsstation plus exportkabel, of in beide delen. Dat zegt Michael van der Heijden, managing director van Typhoon Capital.

Door Tijdo van der Zee

Typhoon Capital is door de Duitse windparkbouwer ingeschakeld om de financiering van de twee Nederlandse windparken (600 MW, 50 kilometer ten noorden van Schiermonnikoog) rond te krijgen. “Deze twee delen hebben een ander risicoprofiel. Daarom is het logisch om ze op te knippen” Lees verder Typhoon Capital knipt Bard op in ‘stopcontact’ en ‘windmolenpark’

Geldbronnen voor groen

Duurzame energieprojecten kennen vaak hoge investeringskosten, lange looptijden en flinke risico’s. Hoe interesseer je financiers om in de buidel te tasten? Betrek ze vanaf het allereerste begin bij de plannen. ‘Financiering is nog veel te vaak een sluitpost.’

Door Tijdo van der zee

‘Geld is het probleem niet, er liggen bij fondsen en private equity-bedrijven miljoenen ongebruikte euro’s te wachten op het juiste project. Maar veel ontwikkelaars zijn niet in staat legitieme zorgen weg te nemen en een degelijke  business case  te presenteren’, zegt Ronald Huisman, universitair hoofddocent aan de Erasmus School of Economics. Auke de Boer, manager ING Groen Financieringen kan dat beamen: ‘Duurzame projecten zijn best te financieren, maar banken hebben moeite met onzekerheid.’

Onzekerheid en risico zijn verschillende grootheden. Huisman: ‘Er kan een bom vallen op je duurzame project. Dat is onzekerheid. Maar wanneer een ontwikkelaar een eerlijke inschatting maakt van wat er allemaal fout kan gaan in het proces, maak je onzekerheid voorspelbaar en geef je de potentiële investeerder de mogelijkheid een inschatting te maken van de risico’s. Op basis hiervan kan dan een weloverwogen beslissing genomen worden. Vaak krijgt de investeerder een rommelig Excel-sheet onder ogen met de verwachte kasstromen. Of hij even wil betalen.’ Wanneer je de risico’s van een project kent, zijn deze ook te managen. ‘Je weet dan aan welke knoppen je moet draaien als de zaken niet goed lopen,’ vult De Boer aan.

Grote energiebedrijven als Essent, Nuon en Eneco kunnen duurzame energieprojecten vaak grotendeels met eigen vermogen betalen en het project beheren vanuit een zogenoemde balansfinanciering, waarbij de risico’s voor eigen rekening zijn. Een kleine rondvraag op het Warmtecongres in Eindhoven levert de kennis op dat een groot deel van de aanwezigen die bezig zijn met het opzetten van een warmtenetwerk – waarbij huizen of bedrijven met restwarmte of aardwarmte worden verwarmd – bij een kleiner bedrijf werkzaam is. Dergelijke bedrijven zijn voor hun financiering veel meer afhankelijk van vreemd vermogen. In dat geval komt projectfinanciering in beeld, waarbij de risico’s voor rekening zijn van de financiers. ‘Daarbij gelden strakke regels, waardoor we snel kunnen ingrijpen’, stelt De Boer. De ING heeft een voorkeur voor bewezen technieken in plaats van innovatieve ontwerpen en ook juridisch stevige leveringscontracten. En verder: er moet een goed vooruitzicht zijn op inkomsten. De Boer: ‘Nog altijd geldt:  Cash is King! Men moet in staat zijn met de kasstroom rente en aflossing te betalen.’ Maar ook de ING heeft geleerd van de economische crisis en denkt dus wel twee keer na alvorens over te gaan tot een lening. Wie dat lukt, kan vervolgens wel profiteren van de gunstige groenlening, ‘waarbij de rente tot 100 basispunten lager ligt, en dat kan net dat zetje zijn dat het project nodig heeft.’ Deze groenlening geldt overigens alleen voor ‘groenprojecten’ die door het Agentschap NL van Economische Zaken zijn goedgekeurd. Deze zeggenschap heeft het ministerie omdat de lagere rente deels wordt gefinancierd door het Rijk. De ING hoeft groenspaarders namelijk minder rente te betalen zonder dat deze erop achteruit gaan, omdat spaarders fiscale voordelen genieten bij groen sparen.

Econoom Ronald Huisman ondervond na onderzoek naar de financieringsperikelen rond verscheidene warmteprojecten dat er voor geld te vaak alleen gekeken wordt naar banken. Private equitybedrijven, pensioen- en beleggingsfondsen hebben echter ook veel geld te besteden. Welke geldbron je aanboort zou volgens Huisman afhankelijk kunnen worden gemaakt van de fase waarin het duurzame project zich bevindt. Huisman onderscheidt vier fasen. Ten eerste het begin van het project, gekenmerkt door zeer hoge onzekerheid. Vervolgens gaat het project van start. Ook deze fase kent nog veel onzekerheid, maar er is ook een grote toename van kennis, oftewel waardeontwikkeling. In fasedrie is het warmtenet in bedrijf. De onzekerheid is inmiddels laag en het geld begint binnen te stromen. Ten slotte kan het project worden uitgerold naar andere warmtenetten. Daarbij komt de opgebouwde kennis van pas. Huisman: ‘In deze laatste fase kapitaliseert men de waardestijging uit fase twee. Ontwikkelaars zouden bij projectfinanciering deze waardestijging moeten benadrukken. Met kasstroom trek je een bank over de streep, maar waardestijging interesseert fondsen en private equitybedrijven veel meer.’

Financiering door de markt is het meest ideaal, want veel minder afhankelijk van telkens veranderende regelgeving. Toch staan of vallen de meeste projecten bij een of andere vorm van overheidssteun. Dat is vaak de SDE (Stimuleringsregeling duurzame energieproductie), maar ook de EIA (Energie-investeringsaftrek), KIA (Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek), VAMIL (Willekeurige Afschrijving Milieu-investeringen), een garantieregeling of MIA (Milieu-investeringsaftrek) komen al naar gelang het soort project in aanmerking. ‘Voor een bank zijn de risico’s vaak toch te groot om alleen te dragen’, zegt De Boer.

Bron: Groen Akkoord, SDU Uitgevers, oktober 2010

Zelf naar China om duurzame keten te waarborgen

Groenendijk Bedrijfskleding vestigde zich met bedrijfsonderdeel From Scratch in China om greep te krijgen op de duurzaamheid van de productielijn en om kosten te besparen. Deze duurzame ketenbenadering is een belangrijke pijler van het MVO-beleid van Groenendijk. Ook energiebesparing maakt integraal onderdeel uit van de bedrijfsvoering.

Door Tijdo van der Zee

Op het dak van het hoofdkantoor van Groenendijk Bedrijfskleding in Woerden liggen zonnepanelen. De opbrengst hiervan wordt met een display van het voormalige Ecostream ‘real live’ in de showroom aan klanten en personeel getoond. “Zonnepanelen moet je natuurlijk communiceren, dit werkt uitstekend”, zegt directeur Marien Groenendijk.
Als er een lijst was voor MKB’ers met duurzame energie-oplossingen in het bedrijfspand, dan kon Groenendijk ze bijna allemaal afvinken. Zonnepanelen op het dak, groene stroom van Green Choice die energieslurpers als borduur-, bedruk-, en naaimachnes vergroent, goede schilisolatie, bewegingssensoren voor het licht in de magazijnen met de zogenaamde ‘slow movers’, energiezuinige airconditioning, led-verlichting (zelfs in de showroom) en binnenkort waarschijnlijk T5 tl-buizen en de opdracht voor werkploegen om het licht uit te doen als een bepaalde ruimte die dag niet meer wordt gebruikt. Verder wordt er nagedacht over een WKO-systeem bij de komende nieuwbouw en nog meer zonnepanelen. En de computers moeten wanneer deze niet gebruikt worden in de standby-stand gezet worden. Groenendijk: “Dat scheelt energie, maar is ook handig voor toegang tot de computers voor updates en back-ups. Het personeel krijgt hierover regelmatig e-mails. Onze mensen hebben duurzaamheid in de genen, maar toch blijft regelmatig communiceren heel belangrijk.” Investeringen worden niet ineens gedaan, maar gefaseerd, meestal bij vervangingsmomenten. Groenendijk: “Ze moeten wel financieel verantwoord zijn.”

Keten
Naast interne duurzaamheid is een duurzame productielijn voor Groenendijk cruciaal geweest voor de bemachtiging van de gewenste ISO 14000-certificering. Om daar zicht op te houden koopt het bedrijf vooral kleding in met duurzaamheidskeurmerken zoals het Europese Ecolabel, waarin onder meer criteria zijn opgenomen over de hoeveelheid energie die wordt gebruikt tijdens het productieproces. Voor de productie in China gebruikt Groenendijk biokatoen en gerecyclede plastic flessen. Maar het bleek dermate lastig om die kwaliteit te kunnen waarborgen, dat het bedrijf zich er met From Scratch zelf ging vestigen. Nu is er continue controle. “In China vragen ze zich af waarom we die gekke grondstoffen gebruiken”, zegt Groenendijk. Bijkomend, en essentieel, voordeel is dat Groenendijk hiermee de dure tussenhandel omzeilt en zo, ondanks de hogere productiekosten, toch prijsconcurrerende producten aan kan bieden.

Duurzaam inkopen
Overheden moeten sinds januari verplicht duurzaam inkopen, maar uit onderzoek blijkt dat daar nog maar weinig van terecht komt. Dat merkt ook Marien Groenendijk: “Het mag niks extra’s kosten. Meestal zijn de keuzes voor 90 procent gebaseerd op geld. Defensie geeft expliciet aan dat duurzame producten niet meer dan 5 procent duurder mogen zijn. Ik zie het huidige beleid duidelijk als ‘duurzaam inkopen versie 1.0’. Versie 2.0 moet ons van de kinderziektes verlossen.”

Gelukkig hoeft duurzame stimulering niet alleen van de overheid te komen. Ook grote bedrijven kijken steeds meer naar de duurzaamheid van hun inkoopbeleid. Daarvan plukt Groenendijk ook de vruchten. Zo steekt het bedrijf binnenkort alle dealers van Yamaha in Europa in duurzame werkkleding.
Er schuilt een zeker idealisme in duurzaam ondernemen. “Ik besef dat ons initiatief een druppel op de gloeiende plaat is”, zegt Groenendijk hierover. Toch legt het hem geen windeieren. Groenendijk is lid van de MVO-koplopersgroep van het MKB en zit in het stakeholdersoverleg duurzaam inkopen voor de bedrijfstak bedrijfskleding. Die netwerken geven Groenendijk een voorsprong op zijn concurrenten. Netwerken is niets nieuws onder de zon. “Ik zie duurzaam ondernemen dan ook als modern, onderscheidend, ondernemen.”

Bron: EnergieGids.nl feb 2010